Aktualności

Dyrektorzy szkół w całej Polsce właśnie otrzymali list z ministerstwa edukacji. W piśmie czytamy, że w resorcie “podjęte zostały działania ukierunkowane na odbiurokratyzowanie pracy szkół i placówek”.

- Problem biurokracji - informuje resort. - w dużej mierze wynika z faktu, że w szkołach i placówkach, oprócz dokumentów wymaganych przepisami prawa, tworzonych jest wiele innych dokumentów, np. planów, sprawozdań, raportów, zestawień, regulaminów.

Ministerstwo wspólnie z kuratorami oświaty przygotowało listę czynności, których nauczyciele wcale nie muszą wykonywać, liczy ona aż 50 punktów: przygotowywanie uzasadnienia do wyboru podręczników i programów; raporty z lekcji przeprowadzonych w czasie nauki zdalnej (łącznie ze zrzutami ekranów i zdjęciami z platform komunikacyjnych); sprawozdania dotyczące organizowanych imprez i uroczystości szkolnych, zadań dodatkowych nauczyciela, konkursów, zawodów, projektów szkolnych; sprawozdania dotyczące współpracy z rodzicami; protokoły z zebrań - to tylko niektóre czynności, których uczący wcale nie muszą wykonywać, ale często robią to, bo tak każe dyrektor, kurator oświaty lub organ prowadzący.

Ministerstwo ma nadzieję, że lista posłuży do “zweryfikowania potrzeby kontynuowania dotychczasowej praktyki nadmiernego generowania dokumentów”.

Zestawienie 50 zbędnych czynności jako pierwszy udostępnił w internecie Dariusz Sochacki z Fundacji Ja, Nauczyciel, anglista uczący w szkole podstawowej.

- Zwracam uwagę na to, że to nie jest obcięcie dotychczasowych wymagań dotyczących dokumentacji. To jest lista rzeczy, których wymagano od nauczycieli bez podstawy prawnej, czyli papiery, które ktoś gdzieś wymyślił, i ktoś produkował, a nie musiał. To jest dopiero patologia. Patologia na dole, że człowiek człowiekowi takie świństwa robił, i na górze że się chwalą odbiurokratyzowaniem, wiedząc że i tak tych wszystkich rzeczy nie trzeba było robić - napisał Sochacki.

W rozmowie z nami mówi wprost: - To jest ochłap rzucony nauczycielom przez ministerstwo po to, żebyśmy przełknęli jakoś te cztery dodatkowe godziny pracy, które chcą nam dorzucić do pensum.

Jednocześnie Sochacki przyznaje, że po opublikowaniu listy wielu nauczycieli odetchnęło z ulgą. - Do tej pory wykonywali te czynności nie dlatego, że sami chcieli, ale zwykle były to wymysły dyrektorów czy kuratorów wynikające z chęci rozliczania nauczyciela z jego pracy - mówi Dariusz Sochacki. - W powszechnym przekonaniu nauczyciel pracuje 18 godzin w tygodniu, dlatego wymyśla się sposoby, aby pozostałe godziny ściśle ewidencjonować, stąd taka liczba zbędnych papierów.

Dariusz Sochacki radzi teraz nauczycielom, by wydrukowali listę i wywiesili ją w pokoju nauczycielskim. - Jeżeli chcemy, żeby ten list zadziałał, musimy sami tego przypilnować - apeluje.

Nie wszyscy podzielają jednak jego entuzjazm. Jarosław Pytlak, dyrektor Zespołu Szkół STO na Bemowie twierdzi, że lista niewiele zmieni. - Dokumenty nadal będą wymagane, tylko w innej formie lub pod inną nazwą. Póki panuje atmosfera zastraszenia, żadne "wytyczne" MEiN tego nie zmienią - zauważa Pytlak.

Jego zdaniem, list wysłany do dyrektorów to nic innego jak “socjotechnika MEiN, obliczona na wsparcie swojej pozycji negocjacyjnej ze związkami oraz ogłupianie społeczeństwa”. - Po pierwsze, to pismo nie stanowi żadnego prawa. Po drugie, kuratorium nigdy tych konkretnych dokumentów nie żąda. Ono żąda jakichkolwiek dokumentów na udowodnienie, że szkoła postępowała właściwie. I nadal będzie żądać w razie kontroli. Czy stwierdzenie, że dokumenty dotyczące realizacji podstawy programowej nie są wymagane prawem oznacza, że z dyrektora zdjęto odpowiedzialność za realizację podstawy w jego placówce?! Nie! A zatem będzie musiał wymyślić nowy sposób dokumentowania, bo jak ktoś złoży skargę, to nie ma przebacz - papier musi być! - zaznacza Jarosław Pytlak.

A oto co znalazło się na ministerialnej liście:

Realizacja podstawy programowej
1. Sprawozdania (cykliczne, np. comiesięczne) lub arkusze monitorowania realizacji programów nauczania przedmiotów (uwzględniających podstawę programową)
2. Uzasadnienia do wyboru podręczników i programów
3. Sprawozdania z ilościowej realizacji godzin wynikających
z ramowych planów nauczania
4. Rozkłady materiałów
5. Plany wynikowe

Działalność wychowawczo-profilaktyczna

6. Klasowe plany pracy wychowawczo-profilaktycznej (zdarzają się również plany pracy wychowawczej z poszczególnych poziomów klas)
7. Sprawozdania z realizacji przyjętego klasowego planu pracy wychowawczo-profilaktycznej
8. Sprawozdania wychowawców klas (śródroczne lub roczne) z podejmowanych działań z klasą

Awans zawodowy nauczycieli

9. „Cząstkowe” sprawozdania (np. co miesiąc, pół roku) z realizacji planu rozwoju zawodowego, składane dyrektorowi szkoły oraz opiekunowi stażu dokumentacja potwierdzająca realizację poszczególnych działań nauczyciela
10. Wykaz szkoleń nauczyciela

Działania dotyczące pracy dydaktycznej, opiekuńczej i wychowawczej

11. Raporty z lekcji przeprowadzonych w czasie nauki zdalnej (temat lekcji, data, klasy, liczba uczniów, zrzuty ekranów, zdjęcia z platform komunikacyjnych)
12. Scenariusze/konspekty zajęć obserwowanych przez dyrektora
13. Raporty z analizy wyników nauczania
14. Sprawozdania wychowawcy klasy
15. Teczki wychowawców klas często jest to powielanie dokumentacji pedagoga
16. Zeszyty zachowania uczniów
17. Sprawozdania (półroczne i roczne) z pracy dydaktyczno-wychowawczej (np. wychowawcy, biblioteki, świetlicy szkolnej itp.)
18. Plany pracy nauczycieli przedszkola (roczne, miesięczne i tygodniowe)
19. Programy i opisy zajęć ponadobowiązkowych (ukierunkowanych na rozwój uczniów, np. dydaktyczno-wyrównawczych, kół zainteresowań) dołączanie do dziennika zajęć szczegółowego programu i opisów prowadzonych zajęć (oprócz tematów)
20. Sprawozdania dotyczące realizacji zajęć dydaktyczno-wyrównawczych, kół zainteresowań
21. Diagnozy dotyczące różnorodnych obszarów działalności szkoły/placówki – tworzenie arkuszy ankiet, opracowywanie wyników ankietowania

Działania inne niż prowadzenie zajęć edukacyjno-wychowawczych

22. Sprawozdania dotyczące organizowanych imprez i uroczystości szkolnych, zadań dodatkowych nauczyciela, konkursów, zawodów, projektów szkolnych itp.
23. Dokumentacja dotycząca konkursów szkolnych
24. Dziennik biblioteki
Sprawdziany/egzaminy wewnętrzne i zewnętrzne
25. Instrukcje przeprowadzania egzaminów zewnętrznych (dot. egzaminu ósmoklasisty i maturalnego) procedury dot. organizowania i przeprowadzania egzaminów zewnętrznych określa CKE
26. Diagnozy i analizy kompetencji i osiągnięć uczniów, często w rezultacie tych diagnoz nie formułuje się wniosków lub formułuje się wnioski uogólnione bez wpływu na planowanie dalszych działań
27. Sprawozdania/raporty ze sprawdzianów „dyrektorskich”, testów kompetencji, badań diagnostycznych, próbnych egzaminów itp.

Pomoc psychologiczno-pedagogiczna

28. Procedury udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej
29. Sprawozdania z udzielanej pomocy psychologiczno-pedagogicznej
30. Dublowanie w dokumentacji w zakresie organizacji kształcenia specjalnego informacji zawartych w orzeczeniach o potrzebie kształcenia specjalnego w IPET-ach i ich modyfikacjach oraz w WOPFU-ach powielane są informacje zawarte w orzeczeniach o potrzebie kształcenia specjalnego
31. Teczki uczniów ograniczenie do prowadzenia indywidualnych teczek uczniów wyłącznie dla dzieci/uczniów wskazanych w § 19 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji

Regulaminy i procedury wewnątrzszkolne

32. Regulaminy dotyczące oceniania, np. przedmiotowe systemy oceniania, kryteria oceniania zachowania ucznia (punktowe, algorytmy, wzory służące do ustalania ocen zachowania), regulamin oceniania z zapisami dotyczącymi średniej ważonej)
33. Regulaminy przeprowadzania egzaminów zewnętrznych (np. instrukcja przygotowywania, organizacji i przebiegu przeprowadzania egzaminu maturalnego)
34. Regulamin ucznia prawa i obowiązki ucznia powinny zostać określone w statucie
35. Regulamin korzystania z biblioteki
36. Regulamin dokonywania oceny pracy nauczyciela
37. Procedura dotycząca usprawiedliwiania nieobecności uczniów

Ewaluacja pracy własnej nauczyciela

38. Arkusze samooceny nauczyciela
39. Karty ewaluacji pracy własnej nauczyciela

Współpraca z Rodzicami (również ze środowiskiem lokalnym)

40. Plany i/lub protokoły z zebrań wywiadówek i innych spotkań z rodzicami
41. Zeszyty korespondencji z rodzicami
42. Wzory oświadczeń rodziców o zapoznaniu z poszczególnymi dokumentami szkoły
43. Sprawozdania dotyczące współpracy z rodzicami
44. Sprawozdania dotyczące współpracy ze środowiskiem lokalnym

Inna sprawozdawczość nauczycieli

45. Sprawozdania opisujące wszystko, co nauczyciel robił w danym roku szkolnym, np. wycieczki, formy doskonalenia, plany na przyszłość itp.
46. Sprawozdania wychowawców klas, bibliotekarza, pedagoga, psychologa, logopedy
47. Sprawozdania dotyczące pełnionych przez nauczycieli dodatkowych funkcji np. opiekuna samorządu, opiekuna wolontariatu
48. Sprawozdania z przeprowadzanych konsultacji z uczniami
49. Zestawienia i statystyki dotyczące oceniania i frekwencji uczniów informacje te zawarte są
w dziennikach lekcyjnych i dziennikach zajęć
50. Cykliczne sprawozdania dotyczące spotkań i pracy zespołów nauczycielskich (miesięczne, kwartalne, półroczne) – przedmiotowych, zadaniowych, klasowych (nauczycieli uczących w danym oddziale)