- Nauczyciele nie chcą "znakomitego" podręcznika. Zdecydowana większość szkół w Krakowie wybrała podręcznik WSiP, który nie otrzymał jeszcze dopuszczenia,
- Część wstrzymuje się z podjęciem decyzji do września,
- Inni w ogóle nie zamierzają korzystać z podręcznika.
- Eksperci od edukacji wzywają rodziców do bojkotu promowanej przez resort edukacji książki.
Od nowego roku do szkół średnich wchodzi nowy przedmiot. To wymyślona przez ministra Przemysława Czarnka historia i teraźniejszość, która zastąpi w liceum ogólnokształcącym i technikum oraz w branżowej szkole I stopnia wiedzę o społeczeństwie (w zakresie podstawowym). Przedmiot będzie wprowadzany sukcesywnie - w roku szkolnym 2022/2023 będzie nauczany tylko w klasach pierwszych. W następnych latach zmiana obejmie kolejne klasy. Uczniowie, którzy już uczą się w szkołach średnich nie będą objęci tą zmianą.
HiT jest potrzebny?
Zdaniem wielu nauczycieli i ekspertów, nowy przedmiot jest bardzo potrzebny. - Na lekcjach historii zwykle brakuje czasu na to, żeby szerzej omówić wydarzenia po 1945 roku, a szczególnie te po 1989. HiT pozwoli uczniom zapoznać się z tą najnowszą historią, a przez to pomoże im lepiej zrozumieć współczesność – czasy, w których żyli i działali ich rodzice oraz dziadkowie. Oczywiście pod warunkiem, że będzie to rzetelnie prowadzone - mówił w rozmowie z nami Tomasz Tokarz, dr historii, wykładowca akademicki, trener kompetencji społecznych, nauczyciel w Liceum Ogólnokształcącym Cogito w Zgorzelcu.Jego zdaniem, podstawa programowa nowego przedmiotu też nie budzi większych zastrzeżeń.
- Nie znajduję w niej nic specjalnie kontrowersyjnego - zapewnia Tomasz Tokarz. - Na ponad 120 punktów może w 2-3 sformułowania są nieszczęśliwe, ale reszta to czysta historia. Niektórym może nie odpowiadać na przykład zbyt mocne akcentowanie roli kościoła katolickiego we współczesnym świecie. Mnie jako nauczycielowi, który będzie uczył tego przedmiotu w żadnym razie nie będzie to jednak przeszkadzało, bo mogę sam regulować omawianie treści.
Jedyny słuszny podręcznik
Najwięcej kontrowersji budzi jednak podręcznik do nowego przedmiotu autorstwa prof. Wojciecha Roszkowskiego, który wydało krakowskie wydawnictwo Biały Kruk, znane między innymi z publikacji patriotycznych i religijnych w tym albumów poświęconych Janowi Pawłowi II. Autorami wydawnictwa są między innymi były prezydencki minister Krzysztof Szczerski, Antoni Macierewicz, Krystyna Pawłowicz, arcybiskup Marek Jędraszewski, czy ks. Dariusz Oko.
Zdaniem wielu nauczycieli książka kompletnie nie nadaje się na podręcznik.
- Po pierwsze jest za długa i za bardzo nasycona szczegółami. W wielu fragmentach to czysta publicystyka, a tego nie powinno być w podręczniku, który ma prezentować fakty (sine ira et studio – jak mówi klasyczna zasada, czyli bez niechęci i bez sympatii, obiektywnie) i dawać uczniom przestrzeń do samodzielnej interpretacji - zaznacza Tomasz Tokarz.
Obecnie na dopuszczenie do użytku szkolnego czekają dwa inne podręcznik do HiT. To książka Wydawnictw Szkolnych i Pedagogicznych dla licealistów i uczniów technikum, która trafiła do ministerstwa 22 czerwca oraz podręcznik toruńskiego wydawnictwa Oświatowiec dla uczniów szkół branżowych. Na razie obie pozycje mają wyznaczonych rzeczoznawców i nie ma pewności, że cała procedura zakończy się przed 1 września.
Minister edukacji jak przedstawiciel handlowy
To byłoby pewnie na rękę ministrowi edukacji Przemysławowi Czarnkowi, który mocno zaangażował się w promocję podręcznika prof. Roszkowskiego. W wielu wywiadach podkreślał, że książka jest znakomita, a na konferencjach fotografował się na tle okładki.
W akcję promocyjną włączyła się również małopolska kurator oświaty Barbara Nowak, która na twitterze napisała “Dziękuję prof. W. Roszkowskiemu za poważne i z szacunkiem potraktowanie uczniów klas I szkół ponadpodstawowych, wprowadzając czytających w tajniki procesów historycznych. To nowość wśród podręczników infantylnie traktujących uczniów. Młodzież polska jest warta trudu P. Profesora!”
Szkoły nie chcą znakomitego podręcznika
Mimo nachalnej promocji podręcznika prowadzonej przez władze oświatowe, nowa książka nie cieszy się wielkim zainteresowaniem nauczycieli. Sprawdziliśmy, jak to wygląda w Krakowie.
Większość liceów wywiesiła już na swoich stronach internetowych wykaz podręczników, z jakich nauczyciele i uczniowie będą korzystać od września. Na kilkadziesiąt szkół tylko jedna deklaruje, że sięgnie po pozycję wydawnictwa Biały Kruk - chodzi o XLIV LO przy ul. Bernardyńskiej.
To akurat w Krakowie nikogo nie dziwi. Dyrektor szkoły, Mariusz Graniczka, znany jest ze swoich prawicowych poglądów, które są zgodne z linią obecnie rządzących. Zasłynął między innymi organizowaniem całodobowych wart uczniów pod Krzyżem Katyńskim po katastrofie smoleńskiej, a także tym, że wzywał rodziców uczniów na dywanik przepytując, dlaczego ich dzieci rezygnują z lekcji religii. Dwa lata temu zorganizował na terenie szkoły spotkanie z działaczem prolife Bawerem Aondo-Akaa, który puścił dzieciom antyaborcyjny film prezentujący drastyczne zdjęcia abortowanych płodów. - Nikt nie zmuszał uczniów do oglądania. Nasz gość przed projekcją poinformował, że jeśli uznają, że sceny są dla ich zbyt drastyczne mogą zamknąć oczy - tłumaczył potem w rozmowie z nami dyrektor Graniczka.
Fot. Wydawnictwo Biały Kruk/materiały prasowe. Dyrektor XLIV LO Mariusz Graniczka podczas "Wieczoru patriotycznego" zorganizowanego przez Wydawnictwo Biały Kruk. W spotkaniu brali udział m.in. prof. Wojciech Roszkowski, małopolska kurator Barbara Nowak i eurodeputowany PiS Ryszard Legutko. Spotkanie prowadził Mariusz Graniczka.
Pozostałe szkoły, które zamieściły na stronach internetowych wykazy podręczników deklarują, że będą korzystać z niedopuszczonej jeszcze do użytku szkolnego książki WSiP (tak zrobiło między innymi II, VI, XI, XIV, XV, XVI, XXIV, XXVIII, XXX i XLI LO).
- Nauczyciele w naszej szkole wspólnie zdecydowali, że będziemy korzystać z podręcznika WSiP, ale to nie była selekcja negatywna - zapewnia Czesław Wróbel, dyrektor VI LO w Krakowie i nauczyciel historii. - Po prostu podręcznik wydawnictwa Biały Kruk, to tylko podręcznik i nic więcej, tymczasem WSiP daje całą obudowę dydaktyczną, szereg materiałów dodatkowych dla nauczyciela, sprawdziany, zadania, faktografię. To wszystko ułatwia nam pracę, stąd wybór tego właśnie podręcznika.
Część szkół informuje natomiast rodziców, że na razie decyzja w sprawie wyboru podręcznika do HiT nie zapadła. Tak zrobiło między innymi I LO.
- Nasi nauczyciele wstrzymali się na razie z decyzją o wyborze książki - mówi Jacek Kaczor, dyrektor I LO w Krakowie. - Trudno jest dokonywać wyboru podręcznika mając do dyspozycji tylko jedną pozycję, dlatego spokojnie czekamy, aż pojawią się inne publikacje.
W niektórych szkołach uczniowie wcale nie będą musieli kupować podręcznika do historii i teraźniejszości. - Zgodnie z przepisami nauczyciel może korzystać z podręcznika, ale wcale nie musi, a znając moich nauczycieli wybiorą raczej swoje materiały niż gotową książkę - mówi Marek Gaweł, dyrektor XVIII LO w Krakowie.
Wzywamy Was do BOJKOTU podręcznika prof. Wojciecha Roszkowskiego
Tymczasem przedstawiciele inicjatywy Protest z Wykrzyknikiem, Nie dla chaosu w szkole oraz Wolna Szkoła rozpoczęli akcję nawołującą do bojkotu podręcznika prof. Wojciecha Roszkowskiego.
W mediach społecznościowych zaapelowali do rodziców i nauczycieli:
“Wzywamy Was do BOJKOTU podręcznika prof. Wojciecha Roszkowskiego do przedmiotu HIT. Podręcznik ten został przez nas ostro skrytykowany. Nasze zdanie podziela bardzo wiele godnych zaufania osób i środowisk związanych z edukacją.Dlatego NIE REKOMENDUJEMY tego podręcznika.
Uważamy, że jest groźny dla procesu edukacyjnego młodzieży i jest w istocie materiałem propagandowym, który nachalnie narzuca świat wartości oraz sposób postrzegania rzeczywistości partii rządzącej PiS.Dlatego, jeśli podzielacie nasze zdanie, a Wasze dziecko rozpoczyna w tym roku edukację w szkole ponadpodstawowej, zachęcamy do jak najszybszego poinformowania dyrekcji szkoły, że nie chcecie, aby dzieci uczyły się z tej książki.
Inicjatorzy akcji radzą rodzicom, by wysłali na adres mailowy szkoły list o treści: “Uprzejmie informuję, że nie dokonam zakupu podręcznika do przedmiotu HIT wydawnictwa Biały Kruk autorstwa Wojciecha Roszkowskiego dla mojego dziecka i proszę o wzięcie tego pod uwagę przy tworzeniu wykazu podręczników na rok 2022/2023”.